Wagi analityczne

Waga analityczna z założenia powinna odważać z największą dokładnością oraz powtarzalnością badane próbki. Aktualnie proces ten nie jest tak skomplikowany jak w wadze mechanicznej i można sprowadzić go do kilku kroków:

1. włącz wagę (najlepiej jak waga jest cały czas włączona, ponieważ układ pomiarowy jest wtedy wygrzany)
2. wyzeruj wagę, jeżeli wyświetlacz nie wskazuje samych zer
3. otwórz drzwiczki szafki przeciwpodmuchowej
4. w razie potrzeby wytaruj naczynie wagowe
5. połóż próbkę na szalce wagi
6. zamknij szafkę
7. po ustabilizowaniu się wagi odczytaj wynik
   
   

W celu otrzymania pewnych wyników warto wagę analityczną użytkować w pomieszczeniu, w którym utrzymywane są stałe warunki środowiskowe. Przed wykonaniem pomiaru można również wykonać adiustację wagi (potocznie zwaną kalibracją wagi).

Waga elektroniczna analityczna

Waga elektroniczna analityczna w zakresie budowy składa się z płyty głównej z procesorem, wyświetlacza oraz wysokiej rozdzielczości układu pomiarowego. Waga analityczna laboratoryjna w zależności od możliwości technologicznych producenta wyposażona jest w zawieszkowy układ pomiarowy lub układ typu monobloc. Przykładowe modele wag analitycznych z układem pomiarowym typu Monobloc: waga Ohaus Explorer EX, waga Sartorius Quintix, waga Kern ABT.

Krótka charakterystyka układów pomiarowych stosowanych w produkcji wag analitycznych:

Układ zawieszkowy Układ monobloc Trwałość Łatwo uszkodzić mechanicznie Trudno uszkodzić mechanicznie Czas stabilizacji pomiaru Przeciętny czas stabilizacji Krótki i ultrakrótki czas stabilizacji Czas wygrzewania wagi Długi czas wygrzewania Krótki czas wygrzewania Koszty produkcji Niski koszt produkcji Wysoki koszt produkcji Jakość wykonania Przeciętny poziom powtarzalności – czynnik ludzki Wysoki poziom powtarzalności – zaawansowany proces produkcji Koszty naprawy Względnie niski koszt naprawy uszkodzonego mechanizmu Wysoki koszt naprawy uszkodzonego mechanizmu *

* w ciągu 8 ostatnich lat nie trafiła do naszego serwisu żadna waga z uszkodzonym układem Monobloc.

W celu zapewnienia poprawnych wskazań w funkcji czasu wagi laboratoryjne, do których należy również waga analityczna zwykle wyposażona jest w pełni automatyczną kalibrację wewnętrzną. Jest to wbudowany mechanizm z odważnikiem kalibracyjnym, który uruchamiany jest w przypadku zmiany temperatury otoczenia, co określony czasookres lub na żądanie użytkownika. Należy pamiętać, żeby podczas kalibracji szalka wagi była pusta.

Niektórzy producenci wag dla funkcji automatycznej kalibracji stosują nazwy zastrzeżone:

• isoCAL – Sartorius
• FACT – Mettler Toledo
• InCal – Ohaus
  
  

Tylko wagi analityczne posiadające legalizacje mają określoną klasę dokładności – klasa I. Nie oznacza to, że waga bez legalizacji waży źle lub gorzej od wagi z legalizacją. O potrzebie stosowania wagi analitycznej z legalizacją świadczy jej przeznaczenie. Jeżeli stosujemy wagę do czynności opisanych w Ustawie Prawo i Miarach bezwzględnie należy wagę legalizować w innym przypadku można otrzymać mandat lub nasze pomiary mogą zostać zakwestionowane w procesach sądowych lub przy zgłoszonych reklamacjach.

Funkcje i tryby pracy wagi analitycznej

Waga elektroniczna analityczna to nie tylko urządzenie do odważania składników i kontrolowania masy próbek z dużą dokładnością. Coraz częściej zaawansowane wagi analityczne wyposażone są w kolorowy wyświetlacz dotykowy. Takie rozwiązanie w połączeniu z menu w języku polskim sprawiają, że użytkowanie wagi jest proste i intuicyjne a co za tym idzie wybór trybów pracy nie sprawia większych trudności.

Na przykładzie wagi analitycznej Explorer EX firmy Ohaus można wymienić następujące mody pracy:

1. ważenie – podstawowa funkcja każdej wagi
2. liczenie sztuk – tryb pozwalający na precyzyjne liczenie jednorodnych detali
3. ważenie procentowe – ważenie w ujęciu procentowym w stosunku do wzorca 100%
4. ważenie dynamiczne – ważenie „ruszających” się próbek np.: zwierząt laboratoryjnych
5. ważenie kontrolne – ważenie z wizualizacją wcześniej ustawionych progów za duża / za mało
6. sumowanie – sumowanie poszczególnym pomiarów
7. recepturowanie – naważanie receptury w oparciu o składniki i proporcje
8. ważenie różnicowe – ważenie wielu próbek przed i po wykonaniu dodatkowej czynności z zachowaniem kolejności próbek
9. pomiar gęstości – wyznaczanie gęstości ciał stałych i cieczy – wymagany jest dodatkowy zestaw
10. zapamiętywanie wskazania maksymalnego – zamrożenie na wyświetlaczu max wartości
11. adjustacja pipet – precyzyjne pomiary przy kalibracji pipet – można zastosować dedykowaną przystawkę do kalibracji pipet
12. statystyki – automatyczne wyliczanie podstawowych wartości statystycznych z przeprowadzonych pomiarów
13. możliwość zmiany jednostki oraz ustawienia własnej jednostki użytkownika.
    
    

Elektroniczne wagi analityczne wyposażone w standardowy wyświetlacz LCD zwykle posiadają mniejszą ilość trybów pracy: ważenie, liczenie sztuk, ważenie procentowe. Wagi analityczne wyposażone w zawieszkowy układ pomiarowy oraz wyświetlacz LCD cieszą się dużą popularnością wśród użytkowników, którzy poszukują niedrogiej wagi do podstawowych zastosowań. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszą się wagi polskich producentów: waga analityczna Radwag serii AS oraz waga analityczna Axis serii ALN. Niektóre podstawowe wagi analityczne wyposażone są w dwuwierszowy wyświetlacz LCD oraz menu w języku polskim. Takie rozwiązanie oferują wagi serii Pioneer PX firmy OHAUS gdzie dodatkowe komunikaty tekstowe ułatwiają korzystanie z wagi.

Waga analityczna najczęściej kojarzy się z szafką przeciwpodmuchową. Jest to standardowe wyposażenie każdej wagi klasy I. Wielu producentów stosuje do produkcji szafki szkło pokryte specjalną powłoką antystatyczną. Przy wyborze wagi analitycznej warto również zwrócić uwagę na wykonanie prowadnic otwieranych drzwiczek szafki, ponieważ ten element często ulega zasypaniu co uniemożliwia płynne otwieranie i zamykanie. Waga analityczna z wyższego poziomu może być wyposażona w autodoor tzn. automatycznie otwierane drzwiczki: lewe boczne, prawe boczne. Kierując się wyglądem wagi użytkownicy omyłkowo nazywają wagi precyzyjne, które są wyposażone w szafkę przeciwpodmuchową wagami analitycznymi. Wagi techniczne ze względu na konstrukcję i rozmiar szalki nie mają możliwości zamontowania szklanej szafki przeciwpodmuchowej.