Siłomierze – wzorcowanie, legalizacja, akredytacja. Co warto wiedzieć
Oznaczanie siłomierza po wzorcowaniu w laboratorium akredytowanym. Nalepka zawiera datę wykonania wzorcowania oraz miejsce na wpisanie terminu kolejnej kontroli zgodnie z harmonogramem użytkownika. To praktyczny element dokumentacji technicznej, wspierający utrzymanie zgodności metrologicznej urządzenia.
Siłomierze, znane również jako dynamometry, to precyzyjne urządzenia pomiarowe wykorzystywane do określania wartości siły nacisku, rozciągania lub ściskania. Znajdują zastosowanie w wielu branżach — od przemysłu motoryzacyjnego, przez produkcję tworzyw sztucznych, aż po laboratoria badawcze i kontrolę jakości. Ich prawidłowe działanie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa, jakości i zgodności z normami technicznymi. Dlatego tak ważne jest, aby użytkownicy siłomierzy rozumieli różnicę między legalizacją a wzorcowaniem oraz wiedzieli, jak często i gdzie należy przeprowadzać kontrolę metrologiczną tych urządzeń.
Czy siłomierze podlegają legalizacji?
Stanowisko wzorcujące z obciążnikami używanymi do sprawdzania siłomierzy. Obciążenia nakładane są zgodnie z punktami wzorcowania określonymi przez użytkownika. To ważny etap procesu wzorcowania, który zastępuje legalizację i pozwala ocenić właściwości metrologiczne urządzenia.
Nie - dynamometrów się nie legalizuje. Od 1 maja 2004 roku, czyli od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, siłomierze zostały wyłączone z obowiązku legalizacji w rozumieniu metrologii prawnej. Oznacza to, że nie są objęte kontrolą Głównego Urzędu Miar i nie wymagają cechy legalizacyjnej, nawet jeśli są wykorzystywane w procesach produkcyjnych, badaniach wytrzymałości czy kontroli jakości. W praktyce oznacza to, że nie można ich legalizować — zamiast tego należy je wzorcować.
Na czym polega wzorcowanie siłomierza?
Przygotowanie siłomierza do wzorcowania w laboratorium akredytowanym. Pracownik dokonuje wstępnej oceny urządzenia przed rozpoczęciem procedury pomiarowej. Taki etap pozwala zweryfikować stan techniczny dynamometru i zapewnić prawidłowy przebieg wzorcowania zgodnie z normą ISO/IEC 17025.
Wzorcowanie siłomierza (dynamometru) to proces polegający na porównaniu wskazań badanego przyrządu z wartościami siły generowanymi przez wzorce odniesienia o potwierdzonej dokładności. Odbywa się to w określonych warunkach środowiskowych i w wybranych punktach pomiarowych, zgodnie z ustaloną procedurą. Celem wzorcowania jest poznanie charakterystyki metrologicznej urządzenia — czyli jego zachowania w całym zakresie pomiarowym. Na tej podstawie użytkownik może świadomie zdecydować o dopuszczeniu siłomierza do pracy, jego włączeniu do systemu pomiarowego lub dalszym użytkowaniu w organizacji.
Wzorcowanie wykonuje się w laboratoriach dysponujących odpowiednim wyposażeniem oraz kompetencjami technicznymi. Najwyższym standardem jest wzorcowanie siłomierza z akredytacją, realizowane zgodnie z normą ISO/IEC 17025. Tylko laboratoria posiadające taką akredytację mogą wystawić świadectwo wzorcowania dynamometru uznawane międzynarodowo jako wiarygodne potwierdzenie właściwości metrologicznych siłomierza.
Dlaczego warto wzorcować siłomierz w laboratorium akredytowanym?
Pomiar siły przy użyciu dynamometru podczas przepychania pojemników na rolkownicy — przykład zastosowania siłomierza w ocenie obciążeń ergonomicznych w środowisku pracy. Tego typu pomiary wykonywane są m.in.. na potrzeby analiz BHP, a ich wiarygodność zależy od aktualnego wzorcowania urządzenia w laboratorium akredytowanym. Wyniki mogą być wykorzystywane jako dokumentacja techniczna w audytach, certyfikacji lub ocenie ryzyka zawodowego.
Wzorcowanie siłomierza w laboratorium akredytowanym daje użytkownikowi pewność, że proces został przeprowadzony zgodnie z najwyższymi standardami metrologicznymi. Świadectwo wzorcowania zawiera m.in.:
– ślad pomiarowy do jednostki SI (niutona)
– informacje o zastosowanych wzorcach i ich niepewności
– warunki środowiskowe podczas wzorcowania
– wyniki pomiarów i opcjonalnie ocenę zgodności
Dokument ten jest uznawany na całym świecie i może być wykorzystywany jako dowód w audytach jakości, odbiorach technicznych, certyfikacji produktów, a nawet w postępowaniach prawnych. W przypadku sporów technicznych lub reklamacji, aktualne wzorcowanie z akredytacją może przesądzić o wiarygodności pomiaru.
Jak często należy wzorcować siłomierz?
Sprawdzanie siły zadziałania czujnika obecności na fotelu samochodowym przy użyciu wzorcowanego dynamometru. Tego typu pomiary są istotne dla bezpieczeństwa pasażerów i wymagają urządzeń o potwierdzonej dokładności. Wzorcowanie siłomierza w laboratorium akredytowanym zapewnia wiarygodność wyników i zgodność z normami branżowymi.
Zalecana częstotliwość wzorcowania siłomierzy to co 12 miesięcy. Takie rekomendacje podaje m.in. niemiecki instytut VDI (Verein Deutscher Ingenieure), który opracowuje wytyczne dla użytkowników sprzętu pomiarowego. Roczny cykl wzorcowania jest uznawany za optymalny dla większości zastosowań przemysłowych i laboratoryjnych.
W niektórych przypadkach warto rozważyć częstsze wzorcowanie — np. gdy siłomierz pracuje w warunkach podwyższonego ryzyka (wilgoć, wibracje, zmienne temperatury), jest intensywnie eksploatowany lub jego wskazania mają wpływ na bezpieczeństwo ludzi i procesów. W takich sytuacjach wzorcowanie co 6 miesięcy może być uzasadnione.
Czy siłomierz trzeba wzorcować po naprawie?
Siłomierz po zakończonej naprawie, przygotowany do wzorcowania w laboratorium. Weryfikacja metrologiczna pozwoli potwierdzić jego dokładność i gotowość do dalszego użytkowania.
Tak. Każda ingerencja w mechanikę lub elektronikę siłomierza może wpłynąć na jego dokładność. Po naprawie, wymianie części, adiustacji/kalibracji wewnętrznej lub regulacji mechanicznej należy bezwzględnie wykonać wzorcowanie w laboratorium. Tylko w ten sposób można potwierdzić, że urządzenie działa zgodnie z wymaganiami technicznymi i nadaje się do dalszego użytkowania.
Brak wzorcowania po naprawie może skutkować błędnymi pomiarami, które w konsekwencji prowadzą do wad produkcyjnych, błędnych decyzji technologicznych lub niezgodności z normami jakości.
Jak wygląda świadectwo wzorcowania siłomierza?
Świadectwo wzorcowania to dokument techniczny wystawiany przez laboratorium wzorcujące. Powinien zawierać:
– dane identyfikacyjne siłomierza (typ, numer seryjny)
– datę wzorcowania i nazwę laboratorium
– opis zastosowanych wzorców i ich niepewności
– warunki środowiskowe (temperatura, wilgotność)
– wyniki pomiarów w określonych punktach siły
– opcjonalnie ocenę zgodności z wymaganiami technicznymi
Dokument ten powinien być przechowywany w dokumentacji technicznej urządzenia i okazywany podczas audytów, odbiorów technicznych lub kontroli klienta.
Czy wzorcowanie siłomierza jest obowiązkowe?
Podczas „Kosmicznego ważenia” siłomierz służy do nauki i zabawy – w takich zastosowaniach nie obowiązuje wzorcowanie ani legalizacja, ale radość z pomiaru jest autentyczna.
Formalnie — nie, ponieważ siłomierze nie podlegają legalizacji. Jednak w praktyce — tak, jeśli urządzenie ma być wykorzystywane w pomiarach o znaczeniu technicznym, prawnym lub jakościowym. Wzorcowanie jest wymagane przez systemy zarządzania jakością (np. ISO 9001, IATF 16949), normy branżowe oraz procedury odbiorowe w wielu zakładach przemysłowych.
Brak aktualnego wzorcowania siłomierza może skutkować odrzuceniem wyników pomiarów, zakwestionowaniem dokumentacji technicznej lub utratą certyfikacji.
Wzorcowanie a adiustacja – czym się różnią?
Pomiar siły w praktyce fizjoterapeutycznej – przykład, gdzie tylko sprawny siłomierz po adiustacji może dostarczyć wynik istotny dla diagnozy i terapii.
Wzorcowanie siłomierza to proces diagnostyczny, który ma na celu określenie jego charakterystyki metrologicznej bez ingerencji w ustawienia urządzenia. Polega wyłącznie na pomiarze i porównaniu wskazań z wartościami wzorcowymi, bez ich korygowania. Wyniki wzorcowania pokazują, jak siłomierz zachowuje się w rzeczywistych warunkach pracy i czy jego wskazania są stabilne, powtarzalne oraz zgodne z wymaganiami technicznymi.
Adiustacja (czasem nazywana nieprawidłowo kalibracją) to natomiast czynność regulacyjna, której celem jest dostosowanie wskazań siłomierza do wartości wzorcowych. Może polegać na zmianie ustawień elektronicznych, mechanicznych lub programowych urządzenia. Adiustację wykonuje się zazwyczaj przed wzorcowaniem — szczególnie wtedy, gdy siłomierz wykazuje istotne odchylenia lub był wcześniej naprawiany.
W praktyce: wzorcowanie mówi, jak działa siłomierz; adiustacja — próbuje to poprawić. Tylko wzorcowanie wykonane po adiustacji daje obiektywną informację o aktualnym stanie metrologicznym urządzenia.
Siłomierze: legalizacja czy wzorcowanie? Co warto wiedzieć
Pomiar siły w praktyce – wynik uzyskany siłomierzem może być podstawą dokumentacji technicznej, ale tylko jeśli urządzenie zostało wzorcowane w akredytowanym laboratorium.
Siłomierze to precyzyjne urządzenia, których wskazania mają realny wpływ na jakość, bezpieczeństwo i zgodność procesów technicznych. Choć nie podlegają legalizacji, wymagają regularnego wzorcowania — najlepiej w laboratoriach akredytowanych zgodnie z ISO/IEC 17025. Tylko takie wzorcowanie daje pewność, że urządzenie działa prawidłowo i spełnia wymagania metrologiczne.
Zalecane wzorcowanie co 12 miesięcy, a także po każdej naprawie, to nie tylko dobra praktyka, ale często wymóg formalny w systemach jakości. Świadectwo wzorcowania może być kluczowym dokumentem w przypadku audytów, odbiorów technicznych czy sporów prawnych.
Jeśli używasz siłomierzy w swojej firmie — traktuj wzorcowanie jako inwestycję w wiarygodność pomiarów, a nie jako koszt. To właśnie precyzja i potwierdzona zgodność techniczna budują zaufanie do wyników, produktów i procesów
Gdzie mogę zalegalizować lub wzorcować siłomierz?
Pracownicy laboratorium Wagi Wielkopolska – miejsce, gdzie wzorcowanie siłomierzy odbywa się zgodnie z najwyższymi standardami jakości. Legalizacja tych urządzeń nie jest możliwa w świetle obowiązujących przepisów.
Legalizacja siłomierzy nie jest możliwa — urządzenia te nie podlegają metrologii prawnej i nie są objęte obowiązkiem legalizacji przez Główny Urząd Miar. Jeśli ktoś oferuje „legalizację siłomierza”, warto zachować ostrożność, ponieważ taka usługa nie istnieje w świetle obowiązujących przepisów. Natomiast wzorcowanie siłomierza z akredytacją ISO/IEC 17025 to jedyna uznawana forma potwierdzenia jego właściwości metrologicznych. Tę usługę szybko, profesjonalnie i w konkurencyjnej cenie wykonuje nasze laboratorium akredytowane Wagi Wielkopolska. Dzięki nowoczesnemu wyposażeniu i doświadczonej kadrze zapewniamy wzorcowanie siłomierzy zgodne z wymaganiami systemów jakości i norm branżowych.
Gdzie naprawić dynamometr, który działa nieprawidłowo?
Pracownik serwisu podczas naprawy precyzyjnego urządzenia pomiarowego. W Wagi Wielkopolska naprawy siłomierzy i dynamometrów realizowane są z zachowaniem najwyższych standardów metrologicznych.
Jeśli Twój dynamometr wskazuje błędne wartości, nie reaguje na obciążenie lub przeszedł uszkodzenie mechaniczne, nie warto ryzykować dalszego użytkowania. Naprawa siłomierza powinna być wykonana przez wyspecjalizowany serwis, który zna konstrukcję urządzenia i dysponuje odpowiednimi częściami zamiennymi. W Wagi Wielkopolska oferujemy kompleksową obsługę serwisową siłomierzy i dynamometrów — od diagnostyki, przez naprawę, aż po wzorcowanie po serwisie. Każde urządzenie po naprawie przechodzi kontrolę metrologiczną, dzięki czemu klient otrzymuje pewność, że dynamometr działa zgodnie z wymaganiami technicznymi.
Gdzie kupić siłomierz ze świadectwem wzorcowania?
Zespół handlowy Wagi Wielkopolska – doradza, dobiera i dostarcza siłomierze z pełną dokumentacją wzorcowania. Tu precyzja zaczyna się od rozmowy.
Zakup siłomierza lub dynamometru bez świadectwa wzorcowania to ryzyko, którego można łatwo uniknąć. W Wagi Wielkopolska oferujemy szeroki wybór siłomierzy — od prostych modeli mechanicznych po zaawansowane tensometryczne urządzenia cyfrowe — wszystkie dostępne z aktualnym świadectwem wzorcowania z akredytowanego laboratorium. Dzięki temu klient otrzymuje nie tylko sprzęt, ale również dokumentację potwierdzającą jego właściwości metrologiczne. To idealne rozwiązanie dla firm, które potrzebują gotowego do pracy dynamometru spełniającego wymagania ISO, IATF czy norm branżowych.
Zaufaj precyzji i doświadczeniu.
Kup siłomierz z dokumentacją metrologiczną lub porozmawiaj z doradcą.